Ο τραχανάς είναι ένα είδος ζυμαρικού που είναι φτιαγμένο συνήθως από αλεύρι και γάλα ή γιαούρτι. Το συναντάμε σε σχήμα κόκκων που έχουν μέγεθος 2-3 χιλιοστών. Υπάρχουν διάφορες ποικιλίες τραχανά που τις περισσότερες φορές σχετίζονται με τα υλικά από τα οποία φτιάχνεται. Για παράδειγμα, υπάρχει ο ξινός, ο γλυκός, ο χοντρός, ο ψιλός, ο νηστίσιμος.
Δεν υπάρχει μία μόνο εκδοχή από πού πήρε το όνομά του ο τραχανάς. Ορισμένοι θεωρούν ότι σχετίζεται με την ελληνική λέξη τρακτόν. Ο Απίκιος, που μας περιγράφει τη ρωμαϊκή και αρχαιοελληνική γαστρονομία, από τον 1ο αιώνα μ.Χ. αναφέρει έναν παχύρευστο χυλό ονομαζόμενο τράκτα (tracta) που πήζει οποιαδήποτε σάλτσα. Άλλοι θεωρούν ότι συνδέεται με τη λέξη τραγός/τραγανός. Σύμφωνα με άλλη εκδοχή ο τραχανάς προέρχεται από την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και ονομαζόταν «ταρχανέ» από το “ταρ” που σημαίνει υγρό και το “χουάν” που είναι φαγητό. Ο τραχανάς έπαιζε σημαντικό ρόλο στη διατροφή των προηγούμενων γενιών καθώς εκτός από τη θρεπτική του αξία, αποτελούσε μία οικονομική λύση, ειδικά στις περιπτώσεις των πολέμων και των κρίσεων. Παρόλα αυτά, την τελευταία δεκαετία έχει γίνει γκουρμέ, ενώ χρησιμοποιείται σε πιάτα διεθνών σεφ.
Η παρασκευή
Παρασκευάζεται αναμειγνύοντας αλεύρι, γιαούρτι και ξινόγαλο, ενώ προαιρετικά μπορεί να προστεθούν μαγειρεμένα λαχανικά, αλάτι ή άλλα μπαχαρικά. Το μείγμα ζυμώνεται, αποξηραίνεται και στο τέλος αλέθεται και κοσκινίζεται. Χαρακτηριστικό στάδιο στην προετοιμασία του τραχανά, είναι το στέγνωμά του. Για να στεγνώσει, πρέπει να απλωθεί για να έχει τη μεγαλύτερη δυνατή επιφάνεια και να στεγνώσει γρηγορότερα. Έτσι έχει παραμείνει η έκφραση “απλώνει τραχανά” για κάποιον που αργεί συστηματικά.
Τα οφέλη
Ο τραχανάς είναι ένα αρκετά θρεπτικό προϊόν, με λίγες θερμίδες και χαμηλά λιπαρά. Έχει μεγάλη περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, φυτικές ίνες και πρωτεΐνες εκτός των άλλων. Είναι αρκετά θρεπτικός για τα παιδιά διότι η παρουσία γάλακτος στην προετοιμασία του αυξάνει ουσιαστικά την ποσότητα ασβεστίου.
- Έχει θρεπτική αξία ανάλογη με του κρέατος επειδή παρασκευάζεται από γάλα ή γιαούρτι
- Εξαιτίας του γάλακτος έχει υψηλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο και είναι καλή πηγή απορροφήσιμου σιδήρου
- Οι φυτικές ίνες που περιέχει βοηθούν στην υγεία του εντέρου και του πεπτικού συστήματος στην ολότητά του
- Δεν περιέχει πολλά λιπαρά ούτε και υψηλά ποσοστά χοληστερόλης
- Περιέχει φώσφορο που προστατεύει από την οστεοπόρωση
- Περιέχει φυλλικό οξύ που βοηθά στην ανάπτυξη των κυττάρων, την παραγωγή των ερυθρών κυττάρων και τη σύνθεση του DNA
Πώς τον μαγειρεύουμε
Μαγειρεύεται συνήθως σαν σούπα είτε πηχτή είτε με αρκετό νερό προσθέτοντας λίγα κομμάτια φέτας. Συνοδεύει εξαίσια πιάτα με κρέας ή λαχανικά αν θέλετε να αντικαταστήσετε το ρύζι για παράδειγμα. Μπορούμε να φτιάξουμε τραχανά με ντομάτα, τραχανά με κρεμμύδι, ντομάτα και μανιτάρια, ενώ μπορούμε να φτιάξουμε ένα όμορφο τραχανότο λαχανικών.