Τα Τρίκαλα είναι πόλη της Θεσσαλίας με μεγάλη ιστορία και σήμερα είναι από τις πιο καινοτόμες και ευαισθητοποιημένες περιβαλλοντικά πόλεις της Ελλάδας. Για παράδειγμα, οι περισσότεροι κάτοικοι χρησιμοποιούν ποδήλατα, υπάρχουν λεωφορεία χωρίς οδηγούς, ΑΤΜ πιστοποιητικών, δωρεάν ασύρματο δίκτυο σε διάφορα σημεία της πόλης και πολλές άλλες δράσεις σχετικές με την ανακύκλωση, το περιβάλλον και τη μεταμόρφωση των Τρικάλων σε “έξυπνη πόλη” .
Γεωγραφικά, η πόλη διασχίζεται από τον ποταμό Ληθαίο, παραπόταμο του Πηνειού, που χωρίζει την πόλη στα δύο. Η Κεντρική Γέφυρα που κατασκευάστηκε το 1886 από Γάλλους μηχανικούς ενώνει την κεντρική πλατεία με τον πεζόδρομο της Ασκληπιού. Τα Τρίκαλα βρίσκονται κοντά στα Μετέωρα, την Καλαμπάκα και στη νότια Πίνδο όπου βρίσκεται η Ελάτη, το Περτούλι, η Πύλη και το Νεραϊδοχώρι.
Ιστορία
Ιστορικά, η ευρύτερη περιοχή των Τρικάλων κατοικείται από τους προϊστορικούς χρόνους με τις ενδείξεις στο σπήλαιο της Θεόπετρας να χρονολογούνται από το 49.000 π.Χ., ενώ στο Μεγάλο Κεφαλόβρυσο έχουν ανακαλυφθεί νεολιθικοί οικισμοί από το 6.000 π.Χ.. Η πόλη των Τρικάλων είναι χτισμένη στην αρχαία πόλη Τρίκκα ή Τρίκκη που ιδρύθηκε περίπου το 3.000 π.Χ. και πήρε το όνομά της από τη νύμφη Τρίκκη, κόρη του ποτάμιου θεού Πηνειού. Στην αρχαία Τρίκκη γεννήθηκε ο Ασκληπιός που ήταν και βασιλιάς της πόλης. Στην πόλη υπήρχε ένα από τα μεγαλύτερα Ασκληπιεία, τα θεραπευτήρια της αρχαιότητας. Η πόλη με αρχηγούς το Μαχάωνα και τον Ποδαλείριο, τους γιους του Ασκληπιού, συμμετείχε στον Τρωικό πόλεμο με τριάντα πλοία.
Ο γεωγράφος Στράβων περιγράφει ότι η αρχαία Τρίκκη αποτέλεσε κέντρο της Εστιαιωτίδας, κράτους που καταλάμβανε περίπου την ίδια έκταση με το σημερινό νομό Τρικάλων. Το 480 π.Χ. καταλήφθηκε από τους Πέρσες, ενώ λίγα χρόνια αργότερα προσχώρησε στη νομισματική ένωση των Θεσσαλέων. Το 352 π.Χ. ενώθηκε με τη Μακεδονία κάτω από την ηγεσία του Φιλίππου Β΄. και το 168 π.Χ. κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους. Έπειτα, αποτέλεσε τμήμα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, όπου γνώρισε όλους τους εισβολείς όπως τους Νορμανδούς (1081) και τους Φράγκους (1204). Στις αρχές του 12ου αιώνα η βυζαντινή πριγκίπισσα Άννα Κομνηνή παρουσιάζει στο έργο της Αλεξιάδα την πόλη για πρώτη φορά με το όνομα Τρίκαλα. Το 1395 οι Οθωμανοί κατακτούν τα Τρίκαλα, τα οποία γίνονται γνωστά για τα μάλλινα υφαντά και τα προϊόντα δέρματος. Τελικά, το 1898 ενσωματώνονται στο ελληνικό κράτος.
Το 1906 ιδρύθηκε στα Τρίκαλα ο πρώτος Γεωργικός Συνεταιρισμός στην Ελλάδα, ενώ συμμετείχαν ενεργά στον αγώνα των αγροτών κατά των τσιφλικάδων.
Στην αντίσταση κατά την κατοχή διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο καθώς ο στρατηγός του ΕΛΑΣ Στέφανος Σαράφης καταγόταν από εκεί, ενώ εκεί εκτέθηκε σε δημόσια θέα το κεφάλι του Άρη Βελουχιώτη. Απελευθερώθηκε από τη ναζιστική κατοχή το 1944.
Σημεία ενδιαφέροντος
Στα Τρίκαλα σήμερα υπάρχουν διάφορα σημεία ενδιαφέροντος που μπορείτε να επισκεφτείτε. Από τα πιο σημαντικά είναι το Βυζαντινό Κάστρο που χτίστηκε από τον Ιουστινιανό τον 6ο αιώνα μ.Χ. και διέθετε τριπλό τείχος, ανακατασκευάστηκε από τους Οθωμανούς το 17ο αιώνα και προσέθεσαν ένα ρολόι πάνω σε ένα πύργο, το οποίο αντικαταστάθηκε το 1936. Το ρολόι είναι επισκέψιμο και προσφέρει θέα σε ολόκληρη την πόλη.
Σημαντικό είναι ακόμη το Ασκληπιείο της αρχαίας Τρίκκης που πιθανολογείται ότι ένα μεγάλο τμήμα του βρίσκεται κάτω από τη συνοικία Βαρούσι και προς το παρόν έχουν ανακαλυφθεί ρωμαϊκά λουτρά και ψηφιδωτά από τους ελληνιστικούς και τους ρωμαϊκούς χρόνους. Ακόμη ένας ενδιαφέρων χώρος είναι το τζαμί του Οσμάν Σαχ χτισμένο το 16ο αιώνα που αποτελεί μνημείο προστατευόμενο από την UNESCO.
Η παλιά πόλη των Τρικάλων, που αποτελείται από τις συνοικίες Βαρούσι και Παλιά Μανάβικα, έχει ιδιαίτερη γοητεία με τα αρχοντικά και τα σπίτια με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική, χτισμένα μεταξύ 17ου και 19ου αιώνα που μαρτυρούν την οικονομική ανάπτυξη χάρη στην άνθηση της βιοτεχνίας και του εμπορίου.
Ο λόφος του Προφήτη Ηλία γεμάτος πράσινο, με θέα στην πόλη, φιλοξενεί εκτός από την ομώνυμη εκκλησία και το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στη Ντάπια.
Ένα άλλο σημείο ενδιαφέροντος είναι ο Μύλος Ματσόπουλου κατασκευασμένος το 1884 και σήμερα είναι βιομηχανικό πάρκο και πολιτιστικό κέντρο. Λειτουργεί ως μουσείο και είναι επισκέψιμος όλο το χρόνο. Κατά την περίοδο των Χριστουγέννων διοργανώνεται στο Μύλο το χριστουγεννιάτικο πάρκο “Μύλος των Ξωτικών”.
Προϊόντα της περιοχής
Τα Τρίκαλα, όπως και ολόκληρος ο νομός, είναι γνωστά για τα υψηλής ποιότητας αγροτικά προϊόντα. Έχουν μακροχρόνια κτηνοτροφική παράδοση με το ιδιαίτερα φημισμένο τρικαλινό λουκάνικο, είναι γνωστά για τα γαλακτοκομικά προϊόντα όπως φέτα και κασέρι, ο χαλβάς, το μέλι αγριολούλουδων, το μέλι με μαύρη τρούφα, τα λουκούμια με μέλι ελάτης, λαχανικά και φρούτα (ντομάτες, καρπούζια), κρασιά, τσίπουρο.
